[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Powiedzcie sami: umiem się hamować?
Widziałem wroga, a on jeszcze żyje!
STAUFFACHER
Ach, szczęsny sprzyjał twej odwadze los!
Tymczasem inni chłopi podchodzą naprzód i zbliżają się do nich
Ale mi powiedz, co to sÄ… za ludzie,
Co z tobÄ… przyszli? WyglÄ…d majÄ… dzielny.
Poznajmy się i zbliżmy, by z ufnością
Odkryć przed sobą głębię naszych serc.
MEIER
Któż by was, panie, nie znał spośród nas?
Ja jestem Meier z Sarnen; a to jest
Młody siostrzeniec mój, Struth Winkelried.
STAUFFACHER
Znane to miano. Jeden z Winkelriedów
Zabił raz smoka w bagnie koło Weiler
44
I życie własne w boju tym postradał.
WINKELRIED
To był mój pradziad, panie.
MELCHTHAL
wskazując na dwóch chłopów
A ci dwaj
To są klasztorni chłopi, z Engelbergu.82
Myślę, że nie zechcecie nimi wzgardzić
Dlatego, że jak my, nie siedzą
Na wolnej ziemi, tylko sÄ… poddani83
Zacni to ludzie, kochają swój kraj.
STAUFFACHER
do obu chłopów
Dajcie mi rękę. Chlubna rzecz, co prawda,
Nie być poddanym, nie mieć swego pana,
Ale uczciwość w każdym kwitnie stanie.
KONRAD HUNN
To jest pan Reding, starszy naszej gminy.
MEIER
Ja go znam dobrze. On ma ze mną spór
O grunt dziedziczny. Ale, panie Reding,
W sądzie możemy być sobie wrogami,
Tu bÄ…dzmy zgodni.
Zciska mu silnie rękę
STAUFFACHER
Oto mocne słowo!
WINKELRIED
Słyszycie? Idą! To głos rogu z Uri!84
Z prawej i lewej strony ukazują się uzbrojeni ludzie z latarkami w rękach, zstępujący ze skał
AUF DER MAUER
Popatrzcie! Toż z nimi sługa idzie Boży,85
Zacny ich proboszcz! Nie boi siÄ™ on
Ni drogi ciężkiej, ni nocnych ciemności
Jak wierny pasterz o trzódkę swą dba.
BAUMGARTEN
Jest z nim zakrystian i pan Walter Fürst,
82
Engelberg wieÅ› w kantonie Unterwalden; w r. 1083 zbudowano tu klasztor.
83
poddani chłopi pańszczyzniani, niewolni.
84
róg z Uri prastary sygnał kantonu Uri, grany na rogu tura. Godłem kantonu Uri była głowa tura. (Nazwa
od Ur = tur.)
85
Historycznie duchowieństwo przeważnie sprzyjało Habsburgom.
45
A tylko Tella pośród nich nie widzę.
WALTER FÜRST, proboszcz RÖSSELMANN, zakrystian PETERMANN, pasterz KUONI,
strzelec WERNI, rybak RUODI i jeszcze pięciu innych chłopów. Wszyscy razem, w ogólnej
ilości trzydziestu trzech, gromadzą się u przodu sceny wokoło ogniska
WALTER FÜRST
Tak to w swym własnym, w swym rodzonym kraju,
Na ziemi ojców, jesteśmy zmuszeni
Tajnie się schodzić, jak zbrodniarze kryć.
Musimy nocą, co czarnym swym płaszczem
Zbrodnie pokrywa i podziemne spiski,
Radzić w skrytości nad tym, w jaki sposób
Bronić swych praw tak świętych i tak jasnych,
Jak jasne jest słoneczne światło dnia.
MELCHTHAL
Tak... ale to, co uradzimy w nocy,
W dzień blaskiem błyśnie wolności i mocy.
RÖSSELMANN
Bracia, w mej duszy głos budzi się Boży!
Garstka nas wprawdzie jest, lecz starczyć musi
Za całą gminę, za cały nasz lud.
Radzmy więc tak, jak odwieczne zwyczaje
Radzić nam każą; a jeśli się zdarzy,
%7Å‚e uchybimy w czymÅ› prawom, to nas
Usprawiedliwi wyjÄ…tkowy czas.
Bóg wszędzie jest, gdzie zacni radzą ludzie,
Wszędzie doznajem łaski jego pieczy.
STAUFFACHER
Zgoda, w myśl dawnych radzmy obyczajów
Choć noc jest, lecz niech prawo nam przyświeca.
MELCHTHAL
Cały naród tu się zebrał nie liczbą,
Lecz sercem. Pierwsi z ludu są wśród nas!
KONRAD HUNN
A chociaż brak nam starodawnych ksiąg,86
W sercach jest naszych wyryta ich treść.
RÖSSELMANN
Więc nie zwlekajmy, złóżmy zaraz koło,
I miecze dwa, znak władzy, wbijmy w ziemię!
AUF DER MAUER
86
starodawnych ksiąg dokumentów z przywilejami.
46
Niech, kto najstarszy, prowadzi obrady
I paru sobie podręcznych dobierze.
ZAKRYSTIAN
Z trzech się kantonów zebraliśmy tutaj
Któryż z nich ma obrady nasze wieść?
MEIER
Niech Schwyz i Uri idÄ… tu w zawody,
My z Unterwalden ustÄ…pimy im.
MELCHTHAL
Tak, ustąpimy bo myśmy tu przyszli,
By u przyjaciół ubłagać pomocy.
STAUFFACHER
Niechże więc Uri przewodzi, jak zawsze,
Gdy nas w wyprawach rzymskich87 wiedzie w bój.
WALTER FÜRST
Schwyz niechaj nasze prowadzi obrady
Ze Schwyzu cały wiedzie się nasz ród!
RÖSSELMANN
Pozwólcie mi szlachetny przeciąć spór!
Schwyz w radzie, Uri niech w boju prowadzi.
WALTER FÜRST
podajÄ…c Stauffacherowi miecze
Wezcie więc miecze!88
STAUFFACHER
Najstarszy niech bierze!
IM HOFE
Najwięcej kowal Ulrich liczy lat.
AUF DER MAUER
Dzielny on jest, lecz niewolnego stanu
Poddany sędzią nie może być w Schwyz.89
STAUFFACHER
Czyż nie ma tu wśród nas starszego gminy,
Pana Redinga? Taki godny mąż!
WALTER FÜRST
87
wyprawach rzymskich wyprawy królów niemieckich do Rzymu na koronację.
88
wezcie więc miecze jako oznakę przewodnictwa w radzie.
89
[ Pobierz całość w formacie PDF ]