[ Pobierz całość w formacie PDF ]
netykiety napisane przez praktyków webmasterów np.: opracowania Tomasza
Urbańskiego i Rafała Rynkiewicza, którzy pracują w Internecie i chcą aby w środowisku tym
funkcjonowały standardy dotyczące komunikacji międzyludzkiej, przepływu informacji,
sposobu prezentacji tychże itp., oraz netykiety stworzone przez hobbistów lub pasjonatów.
Wynikiem tej sytuacji jest bardzo zróżnicowany język tekstów tych opracowań,
ich szczegółowość, objętość itp.
Ogólne zadanie netykiety trafnie ujął Rafał Rynkiewicz pisząc: Netykieta jest
przypomnieniem o niezmiennych zasadach głównie wylicza i uświadamia praktyczne
*
i konkretne wykorzystanie ich (...) podczas typowych czynności wykonywanych w sieci .
Moim zdaniem, zadaniem netykiety winno być coś więcej, a mianowicie nie tylko
wskazanie i wyliczenie ogólnych zasad, ale uświadomienie użytkownikom Internetu,
że cyberświat podlega również prawu. Prawu stanowionemu, uznanemu jako realne przepisy,
których naruszenie lub złamanie niesie za sobą sankcje.
Przykładem, niedoskonałym, takiej netykiety jest opracowanie zamieszczone na stronie
internetowej portalu Interia.pl pod adresem: http://internet.interia.pl/por/net Celem
jej autorów było przedstawienie, w formie dekalogu stąd specyficzna stylizacja językowa
*
Netykietę Rafała Rynkiewicza wyszukiwarka www.google.pl wyniki z dnia 27.02.2004 wskazuje na pięciu
różnych stronach www. Autor wspomina, iż nie są to wszystkie strony, na których umieszczone jest tego
opracowanie.
*
Cytat z prywatnej korespondencji z autorem.
49
ogólnych zasad etykiety sieciowej. We wstępie do właściwej treści netykiety, umieszczona
jest informacja, iż niektóre z zaleceń, w świetle obowiązującego w Polsce Kodeksu Karnego
są przestępstwami. Oto treść przykładowych zaleceń:
" Nie będziesz używać komputera w celu zakłócania pracy innym osobom,
lub szkodzenia innym osobom.
" Nie będziesz zaglądać bez pozwolenia do cudzych plików.
" Będziesz szanował poglądy wyrażane przez innych użytkowników sieci.
" Nie będziesz używać komputera do dawania fałszywego świadectwa.
" Nie będziesz używać ani kopiować programów, za które
nie zapłaciłeś (chyba, że taka opłata nie była wymagana przez autora
programu lub właściciela praw do tego programu).
" Nie będziesz używać zasobów cudzych komputerów bez zezwolenia.
" Nie będziesz przywłaszczać sobie owoców pracy innych osób.
50
3. NETYKIETA A PRAWO
W rozdziale tym ujęte są zagadnienia prawne związane z netykietą. Podrozdział pierwszy
zawiera omówienie polskich przepisów prawnych, które odnoszą się do problemów
wskazanych przeze mnie w netykietach omówionych w rozdziale drugim pracy. Kolejny
podrozdział jest próbą wskazania na zagadnienia prawne związane z Internetem pominięte
w netykietach. W trzecim podrozdziale rozdziału znajduje się omówienie orzecznictwa sądów
wydanego z odniesieniem się do zagadnień netykiety. Rozdział zakończony jest
podsumowaniem.
3.1. ZAGADNIENIA NETYKIETY, KTRE MAJ SWOJE
ODZWIERCIEDLENIE W PRZEPISACH PRAWA
3.1.1. PRAWO AUTORSKIE
W omówionych przeze mnie netykietach zamieszczone są zagadnienia związane
z prawem autorskim, są to:
1. Programy komputerowe,
2. Materiały reprodukowane z sieci,
3. Plagiat szeroko pojęty.
AD.1. PROGRAMY KOMPUTEROWE
O ochronie programów komputerowych stanowi art. 1 2 ustawy o prawie autorskim
i prawach pokrewnych (p.a.p.p.). Programy komputerowe wymienione są w nim jako odrębna
kategoria utworów, różna od utworów naukowych i literackich. Ustawa nie zawiera jednak
definicji programu komputerowego. Rozdział 7 p.a.p.p. zawiera szczegółowe przepisy
dotyczące programów komputerowych. I tak art. 7 1 stanowi, iż programy komputerowe
podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile ustawa nie mówi inaczej. Jednak regulacja
51
dotycząca programów komputerowych daleko odbiega od tej, jaka znajduje zastosowanie
w odniesieniu do utworów literackich. Wg Janusza Barty i Ryszarda Markiewicza
w odniesieniu do programów komputerowych można stwierdzić istnienie odrębnego (sui
generis) modelu ochrony, nawiązującego do zasad prawa autorskiego i usytuowanego
w ustawie o prawie autorskim [Barta ; Markiewicz 2001, s. 475].
Nie każdy program komputerowy objęty jest ochroną z p.a.p.p. (przykładem programów
komputerowych wyjętych spod ochrony omawianej ustawy są programy służące
do sporządzania lub obsługi baz danych dostępnych przy pomocy środków elektronicznych).
Aby programowi komputerowemu przysługiwała ochrona z prawa autorskiego niezbędne jest
stwierdzenie, iż: stanowi on przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze
(art. 1 1 p.a.p.p.) [Dz. U. 1994 Nr 24 poz. 83 z pózn. zmianami]. Barta i Markiewicz
uważają, iż przy ocenie programów komputerowych z punktu widzenia przyznania
im autorskoprawnej ochrony należy stosować takie same kryteria jak przy ocenie dzieł
literackich [Barta ; Markiewicz 2001, s. 475].
Ochrona przyznana jest wszystkim formom wyrażenia programów art. 1 2
przytaczanej ustawy. Tak więc podlegają jej programy zapisane w formie: programu
zródłowego, programu maszynowego tekstowego, programu wpisanego w pamięci stałej
komputera lub zapisanego na dysku serwera itp. Program komputerowy chroniony jest
nie tylko w całości, również jego części składowe, np. krótkie fragmenty, podlegają ochronie,
jeśli tylko spełniają one wymogi art. 1 1 p.a.p.p. Ochrona autorskoprawna nie obejmuje idei
[ Pobierz całość w formacie PDF ]